Wolnobieg i kaseta rowerowa – podobieństwa i różnice
Wolnobieg to najprościej mówiąc – zbiór zębatek, które są na stałe zintegrowane z elementami roweru, w tym z mechanizmem zębatkowo-zapadkowym. Jest on również na stałe przymocowany do piasty tylnego koła. Kaseta rowerowa jest jego nowszą wersją. Dla wielu osób, zwłaszcza tych, które dopiero zaczynają swoją przygodę z rowerem – na pierwszy rzut oka wyglądają one niezwykle podobnie. Nie pomaga również fakt, iż wielu producentów rowerów używa identycznych kolorów zębatek.
Wolnobieg i kaseta – różnice
Nie da się nie zauważyć, że pomiędzy jednymi a drugimi urządzeniami, istnieje kilka istotnych różnic w budowie. Kasety rowerowe jako młodsze wersje wolnobiegu posiadają schowany w bębenku piasty mechanizm zapadkowy. Tym samym w kasetkach koronki zostały nasunięte na bębenek. Inaczej również wygląda sposób mocowania koronek. Są one montowane przy użyciu zakrętki lub najmniejszej z zębatek, która w tym przypadku spełnia również rolę pierścienia mocującego.
Jak odróżnić kasetę od wolnobiegu?
Wraz z biegiem czasu zębatki zużywają się, przez co trzeba je wymienić na nowe. Zużycie napędu w rowerze to rzecz, która może przydarzyć się każdemu rowerzyście. Dlatego też warto wiedzieć jak na własną rękę odróżnić wolnobieg od kasety rowerowej. Można to zrobić na kilka różnych sposobów.
Ilość tarcz
W sytuacji, gdy ciężko jest odróżnić kasetę rowerową od wolnobiegu, należy przyjrzeć się ilości tarcz. Zdecydowana większość wolnobiegów posiada 7 kół zębatych – podczas gdy kasety posiadają minimum 8 tarcz lub więcej. Trzeba jednak zaznaczyć, że nie zawsze jest to regułą. Zdarza się bowiem, że niektóre wolnobiegi zostały wyposażone w 10 kół zębatych zamiast 7.
Weryfikacja oznaczeń producenta
W tej sytuacji najlepiej więc odróżnić te mechanizmy po tym, w jaki sposób zostały one oznaczone. W tym celu należy przyjrzeć się największej lub najmniejszej tarczy roweru. To właśnie tam można znaleźć numery, które następnie należy zidentyfikować za pomocą Internetu.
Nakrętka blokująca zębatki
Istnieje również trzeci sposób, który polega na tym, by wprawić pedały w ruch przeciwny do kierunku jazdy. W przypadku gdy ma się do czynienia z kasetę rowerową – nakrętka również będzie się kręcić. Jeżeli jednak jest to wolnobieg – w trakcie ruchu wspomniana nakrętka blokująca zębatki pozostanie w bezruchu.
Wolnobieg i kaseta rowerowa – wady i zalety
Zarówno kasetka, jak i wolnobieg posiadają swoje mocne atuty, ale niestety nie są to mechanizmy idealne. Posiadają również kilka istotnych wad. Rowery zaopatrzone w wolnobieg w trakcie jazdy bez pedałowania wydaje charakterystyczny dźwięk. Niewątpliwie jednak największą z jego zalet jest atrakcyjna cena. Do wad mechanizmu należy jednak jego waga i rozmiary. Kaseta rowerowa jest znacznie lżejsza oraz łatwiej ją ukryć. Dzięki temu, że jest ona mocowana bezpośrednio na piaście, zwiększa się jej sztywność. Ma to również duży wpływ na komfort jazdy. Rowerem z kasetą jeździ się łatwiej. Również w przypadku jej awarii, demontaż mechanizmu jest znacznie łatwiejszy. Wystarczy do tego jedynie klucz standardowy, który jest uniwersalny dla większości modeli rowerów. Dodatkowo należy również wyposażyć się w krótki fragment łańcucha do blokowania kasety. Demontaż wolnobiegu jest trudniejszy i wymaga większej wprawy.
Demontaż wolnobiegu i kasety rowerowej
Do odkręcenia kasety w rowerze potrzebne będą dwa narzędzia – klucz do demontażu oraz bacik do blokady kasetki. Bez tego kawałka łańcucha niestety zębatki będą się obracały, co uniemożliwi demontażu. W tym celu należy najpierw zdemontować oś po to, by następnie obracać gwint w ruchu przeciwnym do wskazówek zegara. Do odkręcenia wolnobiegu w rowerze potrzebny będzie inny klucz. W trakcie jego użytkowania nie potrzeba używać bacika. Jest tak, ponieważ wolnobieg jest zamocowany w piaście. Jego demontaż wymaga jednak dość sporej siły.
Czy w rowerach z wolnobiegiem można zamontować kasetę?
Teoretycznie jest to jak najbardziej możliwe. W praktyce jednak jest to mało opłacalne. Okazuje się bowiem, że wymiana starego mechanizmu na kasetę wymaga również wymiany całej obręczy. To z kolei bardzo często przekracza wartość roweru, przez co inwestycja ta staje się praktycznie nieopłacalna.
Wolnobieg czy kaseta rowerowa – co lepiej wybrać?
Zdaniem wielu ekspertów zakup roweru z kasetą to znacznie lepsza inwestycja, która posłuży na długie lata. Producenci tradycyjnych wolnobiegów coraz częściej odchodzą od produkcji tych mechanizmów. Rowery z kasetami są znacznie doskonalszym rozwiązaniem. Ten innowacyjny mechanizm sprawił, że montaż wolnobiegów został ograniczony jedynie do rowerów w stylu retro. Kaseta jest lżejsza, co przekłada się też na wagę roweru – w niektórych modelach nawet dwukrotnie. Dużym atutem tego mechanizmu jest również fakt, iż kaseta jest montowana na piaście. To zapewnia lepszego rozkładu sił oraz większej sztywności, co ma wpływ na komfort jazdy rowerem. Kasetowy rowerowe są również znacznie łatwiejsze do serwisowania – do ich demontażu wystarczy jeden klucz. Niestety takiej pewności nie można mieć w przypadku rowerów z wolnobiegiem. Warto także wspomnieć o tym, że w rowerach z kasetą możliwa jest wymiana pojedynczej koronki. Niestety w przypadku, gdy awaria dotyczy wolnobiegu – trzeba będzie wymienić całość.
Wolnobieg i kaseta rowerowa – kwestia biegów
Bardzo ważną różnicę pomiędzy tymi dwoma konstrukcjami stanowi ilość biegów, która ma znaczenie – zwłaszcza w przypadku zaawansowanych rowerzystów. Rowery z kasetami mają ich nawet 12-13, podczas gdy starsze od nich wolnobiegi mają jedynie 8 przełożeń. Z tego powodu są również tańsze niż rowery z kasetami. Nie da się ukryć, że ilość biegów przekłada się również na komfort jazdy jednośladem. Dlatego też zdaniem wielu specjalistów rowery z kasetą dedykowane są osobom, które często jeżdżą na rowerze. W sytuacji, gdy po rower sięga się raz w tygodniu, nie powinno mieć to większego znaczenia. Zwiększona liczba biegów ma znaczenie w przypadku osób, które jazdą na rowerze zajmują się profesjonalnie. Osobom zaczynającym swoją przygodę z rowerem oraz dzieciom, różnica 4-5 biegów nie zrobi dużej różnicy. Jednak w przypadku profesjonalnych rowerzystów ma to ogromne znaczenie.
Kaseta rowerowa dla profesjonalistów
Istnieje kilka modeli rowerów, które wymagają bardziej rozbudowanej kasety z większą ilością biegów do dyspozycji. Z myślą o takich rowerach powstały kasety trzynastorzędowe. Nawet pozostałe kasety z 12 biegami, w porównaniu z nimi prezentują się słabiej. Dlatego też zwykle są w nie wyposażane rowery do zadań specjalnych. Są one wykorzystywane głównie do jazdy po bardziej wymagającym terenie. Mowa tu m.in. o przełajach leśnych lub trasach górskich, gdzie większa liczba przełożeń ma ogromne znaczenie. Są one również skierowane do rowerzystów ze znacznie większym doświadczeniem w jeździe ekstremalnej. To również rozwiązanie dla osób, którym nie przeszkadza korzystanie z cięższych przełożeń. Ich zwiększona ilość pozwala jednak na lepsze dopasowanie biegów do warunków terenowych oraz umiejętności kolarskich osoby, która używa roweru. Dlatego też najczęściej pojawiają się one w rowerach MTB oraz szosowych.
Kaseta do roweru MTB
Rowery MTB to jednoślady dostosowane do jazdy w ekstremalnie trudnych warunkach. Są to typowe rowery górskie, które powinny być przygotowane na każdą okazję. Kasetka z trzynastoma przyłożeniami zwiększa możliwości roweru do maksimum. Można śmiało powiedzieć, że rowery z taką kasetą to odpowiednik samochodu terenowego z napędem 4×4. Dzięki nim rowery MTB mogą jeździć praktycznie po każdym terenie. Z drugiej jednak strony kaseta rowerowa MTB jest znacznie większych rozmiarów, np. w porównaniu do roweru szosowego.
Kaseta do roweru na szosę
Z racji nieco innej, lżejszej budowy i mniejszych rozmiarów, kasetki do roweru na szosę są mniejsze niż te, których używa się w rowerach typu MTB. W przeciwieństwie do nich, rowery szosowe przeznaczone są do jazdy w mniej wymagających warunkach. Do jazdy po utwardzonym podłożu nie wymaga się rowerów z dużą ilością przełożeń.
Ilość biegów w rowerze a cena roweru
Nie da się ukryć, że ilość biegów w rowerze wpływa na wysokość ceny roweru. Modele z największa ich ilością, z racji swojego szczególnego przeznaczenia są znacznie droższe. Najbardziej budżetowym rozwiązaniem jest w tym przypadku zakup roweru z wolnobiegiem. Należy jednak mieć w pamięci, że wraz z ilością ich przełożeń rośnie również ich pułap cenowy. Modele wyposażone w jedynastorzędową kasetę rowerową kosztują nawet kilka tysięcy złotych. Tak skonstruowana kaseta sprawi jednak, że rower nie zawiedzie również w trakcie jazdy po wymagających drogach. Z drugiej jednak strony modele rowerów z wolnobiegiem można otrzymać nawet za kwotę o połowę mniejszą. Jeżeli więc nie oczekuje się od roweru, iż sprawdzi się on na wyboistych i ekstremalnych trasach – znacznie lepszym zakupem może okazać się wybór tańszego mechanizmu.
Rower z napędem na 7 rzędów czy na 11?
Na końcu warto również wspomnieć o tym, jak ilość zębatek wpływa na jazdę rowerem. Wszystko zależy od tego, po jakich trasach się jeździ oraz od stopnia zaawansowania w jeździe na rowerze. Osobom początkującym poleca się zacząć przygodę z jednośladami od zakupu rowerów z mniejszą ilością zębatek. Jest to nie tylko znacznie bardziej ekonomiczna opcja, ale również i optymalna do poziomu umiejętności rowerzysty. Dopasowanie przyłożenia do warunków jazdy wymaga posiadania całkiem sporego doświadczenia. Te z kolei dobrze jest zacząć zdobywać na modelach z mniejszą ilością przełożeń – nieważne czy na rowerach z wolnobiegiem, czy kasetą rowerową. Należy jednak mieć w pamięci, że na wypadek, gdy w przyszłości planuje się zwiększenie ilości biegów – łatwiej i taniej będzie o to zadbać w rowerach z kasetą. W tradycyjnych modelach z wolnobiegiem jest to możliwe, aczkolwiek koszty wymiany mogą wynieść tyle, co zakup nowego pojazdu.
